Case 340.000 galegos poderían necesitar lentes ou lentes de contacto

Esta é unha das conclusións expostas no Libro Branco da Visión. Edición especial COVID-19, a obra referente do sector da óptica elaborada pola Federación Española de Asociacións do Sector Óptico (FEDAO) e a asociación de utilidade pública Visión e Vida. Este libro ofrece os principais factores e magnitudes da óptica en España. Esta quinta edición, por primeira vez, edítase en formato dixital para analizar como a pandemia afectou a este sector sanitario de atención primaria.

No acto, no que participaron Inés Mateu, presidenta de FEDAO, Salvador Alsina, presidente de Visión e Vida, e Elisenda Ibáñez, coordinadora, explicáronse os datos económicos de maior interese, á vez que se lembraron as consecuencias que a pandemia do COVID-19 está a ter na nosa visión, reclamando ao Goberno poñer en marcha axudas á compra de equipamentos ópticos, como o Bonus Vista italiano, para evitar a xa coñecida como “pobreza visual”.

Seis de cada dez persoas en España necesitan equipamentos ópticos no seu día a día para gozar dunha boa visión. A necesidade faise máis latente conforme o cidadán vai envellecendo: o 44,44 % dos mozos non ten unha visión perfecta, chegando ao 87,9 % no caso daqueles de entre 65 e 84 anos.

Con todo, os datos deste Libro Blanco mostran un aspecto preocupante: na franxa poboacional de maiores de 85 anos, na que segundo as súas estimacións o 100% das persoas requirirían equipamentos ópticos, a cifra de uso de lentes e lentes de contacto redúcese 10 puntos alcanzando o 77, 5 %.

Os profesionais do sector exponse se estes datos fálannos de falta de revisión ou de seguimento para que estas persoas reciban asesoramento óptico sobre como dar resposta ás súas necesidades ou se, pola contra, estamos diante da xa coñecida como “pobreza visual”, a imposibilidade de adquirir os equipamentos ópticos necesarios para cubrir as necesidades visuais debido a un problema económico.

Isto únese ao feito de que sabemos que os rangos socioeconómicos inferiores teñen maiores dificultades visuais. Así, o 81,5% da poboación que ocupa un posto de baixa cualificación non ten limitacións visuais ou auditivas, mentres que a cifra ascende ata o 91,3% naqueles de alta cualificación.

Con estes datos en mente, o sector explicou en rolda de prensa que leva preto dun ano traballando para que o Goberno aprobe un Plan Nacional de Saúde Visual coa implicación de axentes estatais, autonómicos e locais que permitan monitorar o estado da visión de cada cidadán desde o momento do seu nacemento ata os seus últimos días.

Unha solución única: bono visual á compra de lentes e lentes de contacto
En Italia, o Goberno aprobou en decembro de 2020 un sistema de axudas á compra de equipamentos ópticos para as persoas con maior necesidade. Así, todo aquel con unha renda inferior a 15.000 € podería solicitar un bono de 50 € para renovar as súas lentes ou lentes de contacto. A axuda, en fase de articulación, sairá dun total de 15 millóns de euros durante un trienio (2021, 2022 e 2023) que poderán axudar a unhas 100.000 persoas por ano.

Con todo, aínda que o sector considera que é mellor comezar con algo modesto para poder ir mellorando a situación, analizou por medio dos datos ofrecidos polo Instituto Nacional de Estatística (INE) e a Enquisa da Saúde cal sería a proposta ideal para cumprir con todas as necesidades visuais e lograr un 100% de boa visión en España.

Tendo en conta os datos ofrecidos polo INE de 2019, o 20,7% da poboación de España vive en “risco de pobreza”. É dicir, 9.734.425 persoas viven con menos do 60% da media dos ingresos anuais por unidade de consumo acorde co número de persoas (o limiar de pobreza en España en 2019 foi de 9.009 €). En Galicia, a taxa do limiar de pobreza afecta ao 20 %.

“No caso de Galicia, estamos a falar de 339.813 persoas que non poderían facer fronte á compra dos seus equipamentos visuais ou para os que a compra dos mesmos desestabilizaría a súa economía doméstica, é dicir, o 62,94 % dos que viven no limiar da pobreza na comunidade autónoma”, explica Salvador Alsina, presidente de Visión e Vida. Así, o sector reclama que, se queremos axudar a ter un 100% de boa saúde visual en España deberíase alcanzar esta cifra e o bono debería ser de 100 €, a metade do importe total medio dunhas lentes completas ou lentes de contacto para un ano.

O sector profesional óptico en Galicia
España (47 millóns de cidadáns) pode presumir de ser un dos países de Europa cunha maior representatividade de establecementos sanitarios de óptica por número de habitantes. Temos practicamente o mesmo número de ópticas que Italia (60 millóns) e aproxímase moito ao número de ópticas alemás, que case nos duplica en poboación. Así, pechamos 2020 con 10.039 ópticas no país, un 0,24 % menos que en ano previo.

En Galicia actualmente existen 622 establecementos de óptica. Calquera núcleo de poboación de máis de 15.000 persoas ten un establecemento sanitario de óptica. Así, a cada óptica galega correspóndenlle 4.340 persoas. A media de España é de 4.684 persoas por establecemento sanitario de óptica.