Galicia aposta pola rehabilitación enerxética: un impulso histórico cara á vivenda sostible e a conservación do patrimonio

A Xunta de Galicia mantén un compromiso de longo percorrido  coa promoción e a aposta pola rehabilitación de inmobles destinados a usos residenciais. A través de actuacións directas para fortalecer o parque público de vivendas e da concesión de axudas económicas a particulares, comunidades veciñais e promotores, o Goberno galego traballa arduamente para impulsar esta importante labor.

Coa aprobación da primeira Lei de rehabilitación e de rexeneración e renovación urbanas de Galicia no ano 2019, a Xunta marcou un fito histórico no seu compromiso coa recuperación do patrimonio construído e a rexeneración urbana. Esta medida, que ten como obxectivo situar á Comunidade á vangarda do país nesta materia, supón un importante avance nas políticas de rehabilitación.

No ámbito da rehabilitación residencial e enerxética, Galicia está a facer un uso eficiente dos fondos europeos do programa NextGenerationUE destinados á vivenda. A través de diversos programas e liñas de incentivos, o Instituto Galego da Vivenda e Solo destinou xa preto de 140 millóns de euros para a mellora da eficiencia enerxética de aproximadamente 24.000 vivendas en toda a rexión, desde 2022 ata a actualidade.

O éxito destas iniciativas, xunto co alto grao de execución nos últimos anos, levou á Xunta a planificar a publicación dunha nova convocatoria de programas para a rehabilitación enerxética en 2024. Este novo plan, cun presuposto inicial de 37 millóns de euros, abranguerá accións a nivel de edificio, vivenda e tamén para a redacción de proxectos e do libro do edificio.

A Xunta leva anos promovendo activamente a rehabilitación de inmobles destinados a usos residenciais, tanto mediante accións directas para reforzar o actual parque público de vivendas como a través da concesión de axudas económicas a particulares, comunidades veciñais e promotores.

Con este propósito en mente, promulgouse a primeira Lei de rehabilitación, rexeneración e renovación urbanas de Galicia en abril de 2019, co desafío de posicionar á Comunidade á vangarda nacional neste ámbito, impulsando así as políticas de rehabilitación e apostando decididamente pola recuperación do patrimonio xa construído.

É relevante destacar que nos últimos dous anos, os diferentes programas impulsados polo Goberno galego en materia de rehabilitación de vivendas, edificios e barrios, así como de eficiencia enerxética, permitiron intervir en preto de 24.000 vivendas, con investimentos que superan os 190 millóns de euros. Este esforzo conxunto reflexa o compromiso continuo de Galicia coa mellora da calidade de vida dos seus cidadáns e o coidado do medio ambiente.

Programa Rexurbe
Por outra banda, púxose en marcha o chamado programa ‘Rexurbe’, concibido para a compra de inmobles abandonados e solares baleiros localizados en cascos históricos co fin de rehabilitalos e destinar as vivendas resultantes ao aluguer a prezos accesibles.

Ademais, e en desenvolvemento dunha das figuras introducidas pola Lei de rehabilitación, a Xunta xa declarou un total de 7 Áreas Rexurbe no conxunto de Galicia coa finalidade de facilitar a recuperación de conxuntos históricos declarados Bens de Interese Cultural (BIC) a través da aposta por combinar e concentrar os recursos para que cheguen alí onde máis se necesitan, posibilitando á vez a combinación de diferentes instrumentos de financiamento público-privado.

Son, en concreto, as de Mondoñedo, A Coruña e Ribadavia, aprobadas no ano 2020; a de Tui, en 2021; as de Ribadeo e Ferrol, aprobadas un ano despois; e a máis recente de todas, a de Betanzos, declarada oficialmente en 2023.

Estes esforzos, xunto cos datos positivos recollidos nas últimas convocatorias, reflicten o compromiso da Xunta de Galicia coa conservación e a mellora do parque residencial, así como coa promoción dunha vivenda digna e sostible para todos os cidadáns galegos. A través da rehabilitación residencial e enerxética, o Goberno galego está a traballar para crear unha comunidade máis habitable, eficiente e respectuosa co medio ambiente.

Programas destacados

Na convocatoria do 2022, destináronse axudas por valor de 61.237.038,13 euros, beneficiando un total de 11.446 vivendas. Entre os diversos programas de rehabilitación, destacan os resultados do Programa de axuda á rehabilitación a nivel de barrio, o cal beneficiou a 4.718 vivendas cunha dotación orzamentaria de 32.643.994,39 euros.

Ademais, o Programa de axudas ás actuacións a nivel de edificio alcanzou un orzamento de 22.844.003,92 euros, con unha execución do 99,87% e beneficiando a 2.334 vivendas. Por outro lado, o Programa de axuda ás actuacións de mellora da eficiencia enerxética en vivendas proporcionou axudas por importe de 3.309.534,16 euros, chegando a 1.211 vivendas con unha execución do 24,6%.

No ámbito da redacción de proxectos de rehabilitación, o Programa de axuda á elaboración do libro do edificio tamén tivo un impacto significativo, beneficiando a 3.183 vivendas cun orzamento de 1.180.474,29 euros. Finalmente, o Programa de apoio ás oficinas de rehabilitación, executado directamente polo IGVS, destacou cun orzamento de 1.259.031,37 euros, logrando unha execución total.

Na convocatoria do ano 2023, as axudas destinadas para a rehabilitación alcanzaron un valor total de 75.106.155,74 euros. Dentro desta cifra, destacan os resultados do Programa de axudas ás actuacións a nivel de edificio, o cal foi asignado a un total de 5.142 vivendas, con un orzamento de 66.431.140,21 euros e unha execución do 99 por cento.

Ademais, o Programa de axuda ás actuacións de mellora da eficiencia enerxética en vivendas destinou un total de 3.681.811,90 euros a 1.328 vivendas, cunha execución do 95,18 por cento. Por outra banda, o Programa de axuda á elaboración do libro do edificio e a redacción de proxectos de rehabilitación foi destinado a 5.823 vivendas, con un orzamento de 2.675.611,53 euros e un grao de execución do 92,89 por cento.

Para rematar, o Programa de apoio ás oficinas de rehabilitación, executado directamente polo IGVS, contou cun orzamento de 2.317.592,10 euros no exercicio 2023.

Estes datos reflicten o compromiso continuado da Xunta de Galicia coa rehabilitación e mellora do parque residencial, buscando garantir unha maior eficiencia enerxética e calidade de vida para os cidadáns.