Unha verdadeira marabilla nutricional

A pataca, coñecida científicamente como Solanum tuberosum, é un humilde tubérculo que conquistou o mundo. Orixinaria de América do Sur, especificamente da rexión que hoxe comprende o sur de Perú e o noroeste de Bolivia, ten unha historia tan rica e variada como as súas raíces andinas. O seu cultivo remóntase entre os anos 8000 e 5000 a.C., sendo un alimento fundamental para as civilizacións andinas como os Incas, quen desenvolveron avanzadas técnicas agrícolas para o seu cultivo.

Pero non foi ata a chegada dos españois ao Novo Mundo que a pataca comezou a súa viaxe internacional. A pesar do seu inicio incerto en Europa, onde inicialmente se cultivaba máis pola súa novidade botánica que polo seu valor alimenticio, a pataca finalmente gañou o corazón e o estómago dos europeos. Hoxe en día, é difícil imaxinar unha cociña sen ela, xa sexa en forma de puré reconfortante, crocantes patacas fritas ou como o ingrediente estrela dunha tortilla española.

Non é só unha cuestión de sabor; a pataca é unha verdadeira marabilla nutricional. Rica en hidratos de carbono, é unha fonte de enerxía esencial, e o seu contido en vitamina C e B6 apoia o sistema inmunolóxico e cardiovascular. Ademais, as súas propiedades antiinflamatorias e antioxidantes convértena nun aliado para a saúde máis alá da mesa. Incluso se lle atoparon usos medicinais, como aliviar os ollos cansos e mellorar o cutis.

A pataca integrouse na gastronomía mundial, adaptándose a unha ampla gama de pratos e preparacións. É unha viaxeira no tempo. Pódese consumir fervida, ao forno, fritida, en puré, e é un acompañante ideal para unha variedade de comidas. A súa facilidade de cultivo e a súa capacidade para adaptarse a diferentes climas e solos convertena nun cultivo básico en moitas partes do mundo, asegurando o seu lugar como un dos alimentos máis importantes a nivel global, alimentando a civilizacións.

O cultivo da pataca en España é un proceso que se refinou ao longo dos anos, adaptándose ás diversas condicións climáticas e xeográficas do país. Comeza coa preparación do chan, que debe ser fértil e estar ben drenado. Os agricultores adoitan enriquecer a terra con esterco e outros abonos orgánicos para asegurar unha boa nutrición das plantas. A sementeira das patacas realízase colocando os tubérculos, xa sexa enteiros ou cortados, en sucos ou caballóns, mantendo unha distancia adecuada entre eles para permitir un crecemento óptimo.

Unha vez plantadas, é crucial manter un rego regular, axustándoo segundo as necesidades da planta en cada etapa do seu desenvolvemento e as condicións meteorolóxicas. O control de malas herbas tamén é esencial, e lévase a cabo mediante o uso de herbicidas ou mediante labores de cultivo que axudan a manter o chan limpo e favorecen o desenvolvemento das patacas. A protección contra pragas e enfermidades é outro aspecto vital do cultivo da pataca. En España, utilízanse tanto métodos preventivos como tratamentos específicos para combater problemas comúns como o escaravello da pataca e o mildio. A colleita realízase cando as plantas maduraron e as súas follas comezan a amarelar, utilizando desde ferramentas manuais ata maquinaria especializada para extraer os tubérculos do chan con coidado.

Finalmente, as patacas almacénanse en lugares frescos e ventilados para preservar a súa calidade ata que chegan ao mercado. Este meticuloso proceso asegura que as patacas españolas sexan de alta calidade, satisfacendo tanto a demanda nacional como internacional. España, coa súa diversidade de climas e solos, alberga varias rexións que se destacan na produción de patacas como: Castela e León, a que máis produce; Galicia, co seu clima húmido e solos fértiles, tamén xoga un papel importante no sector; Andalucía, que completa o podio das principais rexións produtoras. Outras comunidades teñen unha participación notable pero cada unha con características particulares, favorecendo o cultivo deste alimento tan versátil. Tamén se exportan patacas a outros países, especialmente dentro da Unión Europea, como Portugal, Alemaña e Francia son algúns dos principais destinos das exportacións españolas de patacas, o que reflicte a calidade e a demanda deste produto español no estranxeiro.

A pataca española, polo tanto, non é só un alimento básico na dieta local, senón tamén un produto de exportación valioso que reforza a economía agraria do país. No vasto mundo da agricultura, as patacas destacan como un dos cultivos máis versátiles e fundamentais. Existen innumerables variedades, cada unha con características únicas que as fan adecuadas para diferentes tipos de solos, climas e usos culinarios. En España, a diversidade de patacas é particularmente rica, con máis de 150 tipos dispoñibles no mercado. Entre as máis coñecidas atópase a Pataca Red Pontiac, apreciada pola súa resistencia ao frío e a súa distintiva pel vermella que envolve unha polpa branca e fariñenta, ideal para cocer e guisar. A Pataca Agria, a pesar do seu nome, é perfecta para fritir debido á súa carne compacta e baixa en azucres, resultando nunha textura crocante por fóra e tenra por dentro. A Monalisa é outra variedade popular, coñecida pola súa gran cantidade de amidón e menor contido de auga, o que a fai excelente para unha ampla gama de preparacións, desde cocidas ata fritidas. A Kennebec, coa súa indicación xeográfica protexida, é unha pataca de maduración temperá a tardía, moi demandada pola súa calidade na produción de frituras. Estas variedades, xunto con moitas outras, son cultivadas con coidado polos agricultores españois, quen seleccionan as sementes que mellor se adaptan ás súas terras e necesidades, asegurando así unha colleita exitosa e produtos de alta calidade para o consumo tanto local como internacional.

¡Larga vida á pataca!